Zastanawiacie się, jak powstaje książka dla dzieci? Nawet jeśli taką książkę można napisać dość szybko (oczywiście w zależności od koncepcji i długości tekstu), to jednak cały proces wydawniczy trwa, i to nierzadko bardzo długo.
Pomysł, treść, struktura
Książka dla dzieci to gatunek, w którym szczególnie trzeba zwracać uwagę na odbiorcę. Odbiorcę, który wychwyci każdy drobiazg i wyczuje każdy fałsz. Nie bez powodu mówi się, że książki dla dzieci pisze się najtrudniej. Jak więc napisać ciekawy tekst, który spodoba się dzieciom? Trzeba mieć uszy i oczy szeroko otwarte oraz, jak to w pisaniu bywa, być znakomitym obserwatorem, który zna dziecięcy świat i potrafi spojrzeć na niego ich oczami. Pomysł na książkę – jej strukturę i treść – to rzecz najważniejsza. Potem trzeba usiąść do pisania. Tu często zaczynają się schody: pisanie jest czasochłonne. Proza życia może stać się przeszkodą w tworzeniu. Dlatego ktoś, kto świadomie decyduje się na napisanie książki dla dzieci, musi wiedzieć, że nie zawsze łatwo jest pisać. Czasem trzeba się trochę do tego zmusić, aby skończyć to, co się postanowiło. Ale załóżmy, że kryzys mamy za sobą i tekst został przelany na papier. Skończone! Co dalej?
Redakcja własnego tekstu
Tutaj przydaje się cecha, której każdy twórca powinien mieć pod dostatkiem: cierpliwość. Dlaczego? Otóż tekst trzeba na jakiś czas odłożyć. To bardzo ważne, ponieważ kiedy później po niego sięgniemy, z pewnością bardzo dużo w nim poprawimy. Podczas redagowania własnego tekstu można wyeliminować naprawdę wiele błędów oraz doszlifować materiał.
Dalsza droga zależy od tego, na jaki model wydawniczy się zdecydujemy: współpracę z wydawcą czy self publishing. Oba mają swoje plusy i minusy. Niezależnie od wybranego modelu proces wydawniczy powinien składać się z kilku żelaznych etapów.
Redakcja i korekta
Doszlifowanie tekstu przez autora nie wystarczy – musi nad nim popracować redaktor. Taki, który zauważy niedociągnięcia logiczne, braki w fabule czy konstrukcji psychologicznej postaci, jak również weźmie pod lupę warstwę językową. Dobry redaktor nie zmieni stylu autora, ale zaproponuje takie poprawki, które sprawią, że tekst będzie się lepiej czytać. O ile redakcja może być sążnista, o tyle korekta nie powinna już taka być. Korektor skupia się na mniejszych błędach, głównie ortograficznych i interpunkcyjnych, rażących powtórzeniach czy błędach przeoczonych przez redaktora. Tekst po korekcie trafia do tak zwanego składu i – w przypadku książki dla dzieci – do ilustratora.
Makieta i ilustracje
Książki dla dzieci w znakomitej większości są ilustrowane: jedne bardzo bogato, inne mniej. Ilustrator jest niejako jej współtwórcą, więc jego wybór jest istotny. Styl ilustracji musi pasować zarówno do treści książki, jak i do grupy wiekowej odbiorców. Praca nad ilustracjami zwykle trwa dość długo. Czasami ilustrator zajmuje się również składem tekstu, czyli rozmieszczeniem go odpowiednio na stronach – wówczas makieta książki jest w rękach ilustratora. Jeśli tak nie jest, w procesie bierze udział także grafik zajmujący się składem DTP. To on przygotowuje makietę tekstu i we współpracy z ilustratorem wybiera miejsca przeznaczone na ilustracje.
Jak się pewnie domyślacie, nadrzędną decyzją przy tworzeniu makiety książki jest wybór formatu. To kluczowe, ponieważ do formatu książki dobierany jest format ilustracji. Po ich narysowaniu nie będzie się już dało zmienić drastycznie formatu książki.
Ilustracje powstają etapami. Ilustrator zaczyna od czarno-białych szkiców, które przesyła do zatwierdzenia osobie decyzyjnej, zanim zacznie je dopracowywać. Na każdym etapie prac ilustrator zwykle dopuszcza pewne poprawki, ale po zamknięciu danego etapu nie można nanosić już poprawek dotyczących wcześniejszych etapów. Każdy ilustrator ma zwykle własne zasady współpracy. Warto się z nimi dokładnie zapoznać, aby uniknąć nieporozumień.
Korekty po składzie
Załóżmy, że książka jest już po składzie i ilustracje są gotowe. To jeszcze nie koniec pracy nad książką. Po składzie również wykonuje się korektę: językową oraz techniczną. Osoba zajmująca się korektą językową zwraca uwagę na błędy ortograficzne i interpunkcyjne, a także na takie kwestie jak np. błędne przeniesienie wyrazu. Korektor techniczny zwraca uwagę na to, czy szerokość marginesów jest odpowiednia na każdej stronie, czy jest wystarczająca ilość światła (pustego miejsca) na stronie, czy tekst jest czytelny itp.
Druk
Gotowy plik PDF zwykle jest sczytywany przez wiele osób pracujących w wydawnictwie. Gdy projekt jest skończony, książka wędruje do drukarni. Na etapie współpracy z drukarnią trzeba podjąć wiele różnych decyzji, m.in. wybrać papier (grubość, kolor itd.), wielkość nakładu i wiele innych parametrów oraz porozumieć się co do ceny. Gdy gotowe książki wyjadą z drukarni, trafią do magazynu, skąd po zakupie będą wysyłane do klientów.
Promocja i sprzedaż
Komercyjnie książki wydaje się z myślą o ich sprzedawaniu. To, jakimi kanałami będziemy dystrybuować i promować książkę, warto przemyśleć już na samym początku. Promocja i dystrybucja to bardzo ważne elementy decydujące o sukcesie książki w nie mniejszym stopniu co jej treść.
Wydanie książki to marzenie wielu osób. Może się wydawać, że droga do jego spełnienia jest kręta i wyboista, ale warto próbować.
Powodzenia!